Model Görünüm Tanımı (MVD), inşaat sektörünün bir veya daha fazla Değişim Gereksinimini karşılamak için gereken IFC şemasının bir alt kümesini tanımlar. IFC şema alt kümesiyle birlikte, ‘MVD Concepts’ adlı bir dizi uygulama talimatı ve doğrulama kuralları yayınlanmaktadır. Kavramları ve ilgili kuralları yayınlama yöntemi mvdXML’dir.
IFC (Industry Foundation Classes), yapıları ve bunların tasarım ve inşa süreçlerini temsil etmek için kullanılan bir veri şemasıdır. Dünyadaki yüzlerce yazılım uygulaması, endüstri alanı ve bölgede birlikte çalışabilirliği desteklemek için, IFC birçok farklı yapılandırma ve ayrıntı düzeyine uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Örneğin bir duvar farklı ihtiyaçlar nedeniyle iki nokta arasında bir çizgi şeklinde, veya görselleştirme amacıyla 3 boyutlu şekilde gösterilebilir. İşte bu tip farklı ihtiyaçlar söz konusu olduğundan her bir durumda ihtiyaç olunan verinin özelleştirilmesi gerekir. Model Görünüm Tanımı-MDV, bu gerekliliği karşılamak için kullanılır. Taraflar, bir sözleşmeye taraf olduklarında, verilerin belirli bir Model Görünüm Tanımına göre teslim edilmesini kararlaştırabilirler.
Yazılım uygulamaları MVDXML’yi ya statik (belirli bir model görünümünü desteklemek üzere) ya da dinamik olarak (herhangi bir model görünümünü desteklemek için) kullanabilir. Desteklenebilecek dinamik işlevsellik örnekleri şunlardır:
- Yalnızca model görünümündeki verileri içerecek şekilde otomatik olarak filtrelenen verileri dışa aktarma
- Bir sunucudan veri indirme (MVDXML, esasen bir sorgu dili görevi görür)
- Gerekli bilgileri içerdiğinden emin olmak için verilerin doğrulanması
- Kullanıcılardan eksik bilgileri vermelerini isteme
- Parametrik davranışlar dahil olmak üzere, ürün türleri için yeniden kullanılabilir şablonlar sağlama
- Belirtilen tablo ve sütun yapılandırmalarıyla tablo verilerini alıp verme
- Uygulama işlevselliğini model görünümündeki bir alt kümeye filtreleme (örneğin elektrik alanı)
- Düşük seviyeli veriler yerine yüksek seviyeli konseptler için özellik düzenleme
BIM ve MVD
BIM hakkında öğrenmemiz gereken çok şey olduğu gibi “öğrenmememiz” gereken eski çalışma yöntemleri de var. Dijitalleşmenin bize sunduğu fırsatlardan yararlanmak ve iş süreçlerimizi buna göre uyarlamak için kendimizi yeniden eğitmeliyiz. Bilginin BIM süreçlerimizin merkezinde olduğunu biliyoruz, ancak bu bilgilerin aktarılma şeklinin de dönüştürülmesi gerekiyor.
Geçmişte alışık olduğumuz sistemde, herhangi bir bilgi talep bu bilgilerin nasıl teslim edileceğine tedarikçiler karar verirdi. Örneğin bir bina teslim alındığında organize edilmesi ve düzenlenmesi gereken çok sayıda teslim belgesi olurdu.
Bu durum özellikle bir yapının tasarımı, yapımı ve işletimi boyunca; geliştirme onayı, maliyet tahmini vb. neredeyse her değişimde geçerlidir. Temel olarak tedarikçi, seçilen biçimde belgeler sunar ve alıcı tarafa, gerçekten ihtiyaç duydukları bilgiyi elde etmek için büyük bir veri yığınını elemesi görevi verilir. Bunun yanında diğer bir zorluk ise, iletilen bilgide eksiklik olduğunda tanımlanmasının neredeyse imkansız olmasıdır.
Modele dayalı iş akışlarına doğru ilerlerken bile, “bilgi aktarımı” ne yazık ki değişim süreçlerimizde sabit kaldı. Tabi ki, model tabanlı iş akışlarında sadece planları değil aynı zamanda modelleri ve diğer veri kaynaklarını da iletiyoruz. Çoğu zaman ise, veri değişimi amaçlanan kullanımı için özelleştirilmemiştir. Takas edilen veri modelleri genellikle proje katılımcıları için ilgili TÜM proje bilgilerini içerir.
İdeal bir iş akışında, alıcı bir taraf, istediği bilgiyi kullanım için uygun bir biçimde kendilerine iletmesini talep etmelidir. Model Görünümü Tanımları (MVD’ler), gereken bilgileri sağlamada openBIM iş akışlarını desteklemektedir. MVD’ler, belirli bir amaç için inşa edilmiş IFC şemasının görünümlerine göre filtrelenir. Örneğin, genel koordinasyon için “Referans Görünümü” MVD’sini veya enerji simülasyonu için “Enerji Analizi” MVD’sini kullanabilirsiniz.
Daha da önemlisi, belirli bir amaç için özel MVD’ler oluşturmak da mümkündür. mvdXML, bina sahiplerinin ve diğer bilgi alıcılarının belirli bir zamanda kendilerine verilecek bilgileri tam olarak tanımlamalarını sağlamak için bir buildingSMART standardıdır. mvdXML ayrıca iletilen bilgileri doğrulamanın bir yoludur.
Örneğin, bir maliyet tahmini yapacağımı söyleyelim. mvdXML kullanarak, mimarın, IFC varlıkları ve istediğim özelliklerle miktarları dışa aktarmak için kullanabileceğim özel bir MVD oluşturabilirim. IFC Model Gürünüm Tanımını aldıktan sonra, teslim edilen modelin gerçekten istediğim tüm bilgileri içerip içermediğini kontrol etmek için aynı mvdXML dosyasını kullanabilirim.
Yararlanılan kaynaklar:
www.buildingsmart-tech.org/specifications/mvd-overview
www.linkedin.com/pulse/push-pull-bim-mark-baldwin/
