BIM Verileri Neden Önemlidir?
Florida Üniversitesi ve Pennsylvania State Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmada, ‘projelerde BIM kullanımının proje teslim sürecini hızlandırdığı, tesis kalitesi ve ekipler arası uyumu doğrudan etkilediği’sonucuna varılmıştır. Araştırma şirketi Dodge tarafından yapılan bir başka araştırmada ise, AEC endüstrisindeki profesyonellerin % 85’inin BIM sayesinde proje maliyetlerinde bir düşüş yaşadıklarını ifade ettikleri tespit edilmiştir. Günümüzde BIM’in avantajlarını gösteren bir çok çalışma mevcuttur. Ancak bu avantajların projelerinizde gerçekleşmesini istiyorsanız, BIM verilerini doğru kullandığınızdan emin olmanız gerekir.
BIM Veri Türleri
İlk olarak, hangi tür BIM verilerinin mevcut olduğunu anlamamız gerekir. Bu veriler, daha yaygın olarak BIM modeli olarak bilinen Proje Bilgi Modeli (Project Information Model-PIM) içinde yer alacaktır. Genellikle BIM denilince akla bir 3D model gelse de Proje Bilgi Modeli bundan çok daha fazlasını ifade etmekte olup, PBM içindeki BIM verileri 3 kategoride sınıflandırılabilir:
- Geometrik
- Geometrik olmayan / alfanümerik
- Belgeleme
BIM Modeli İçindeki Geometrik Bilgiler
Geometrik bilgi ile kastedilen genellikle bir BIM modeli yani 3D modeller olup, bu kavram ayrıca 2D modeller ve çizimler gibi diğer geometrik verileri de içerir. Geometrik veriler Proje Bilgi Modelinin görsel kısmıdır ve belki de bu yüzden bizim için hatırlanması daha kolaydır. Geometrik bilgiler, tüm paydaşların bilgiyi anlamasına ve koordinasyona yardımcı olduğu için BIM ortamında önemli bir rol oynar.
COBie Nedir?
Geometrik olmayan veya alfanümerik bilgilerin 3D model kadar görselleştirilmesi kolay değildir. Bu tür veriler genellikle varlık sistemlerine bağlıdır. Örneğin, bize bir boru hakkında; malzeme, iç ve dış çap, mukavemet, renk, yüzeyler, konum gibi faydalı bilgiler sunar.
COBie detayları için COBie Nedir? Yazısına göz atabilirsiniz.
COBie, İnşaat Operasyonları Yapı Bilgi Değişimi (Construction Operations Building Information Exchange) anlamına gelir. Basitçe söylemek gerekirse, bir BIM modelinde yer alan varlık bilgilerinin değişimi için kullanılan belirlenmiş bir standart biçimdir. COBie genellikle bir Excel tablosu biçimini alır ve yeni ISO 19650’nin hala COBie formatını gerektirmesinin muhtemel nedenlerinden biri de budur. Söz konusu uluslararası BIM standardı, veri alışverişi sürecini basitleştirmeyi amaçlamakta, bu amaçla da bilgi alışverişi için COBie ve IFC gibi açık kaynaklı yazılım kullanılmasını önermektedir.
BIM’deki geometrik olmayan bilgilerin güzelliği, akıllı bir modelde yer almasıdır. Dolayısıyla, Proje Bilgi Modelinizde çalışırken, herhangi bir varlığı tıklamanız ve ona eklenen tüm bilgileri görüntüleyebilmeniz veya ayıklayabilmeniz gerekir. İdeal bir senaryoda, COBie verilerinizi güncelleyebilirsiniz ve proje içindeki grafik olmayan bilgiler otomatik olarak güncellenir. Benzer şekilde, grafik olmayan bilgileri güncellerseniz, COBie verileriniz de otomatik olarak güncellenir.
Binaların ve İnşaatın Ötesinde Varlık Bilgileri
COBie öncelikle binalar düşünülerek oluşturulmuştur ve çevrimiçi olarak sunulan standart şablonlar her zaman mimari projelere göre uyarlanmıştır. Ancak, büyük altyapı gibi diğer mühendislik ve inşaat projeleri söz konusu olduğunda, COBie biraz farklı bir şekil alabilir. Örneğin İngiltere Karayolları, BIM modellerinde Varlık Veri Yönetimi Kılavuzu (Asset Data Management Manual) kullanımını öngörmektedir. Müşterilerin Bilgi Değişim Gereksinimlerinin (EIR) bu türden verileri içermesi gerekir. Ancak istenen varlık bilgisinin formatı ve stili konusunda müşterilerle karşılıklı olarak görüşülmesi en iyi yöntemdir.
Yapılan birçok araştırma, BIM’in faydalarının % 70’den fazlasının varlıkların işletme ve bakım aşamasında gerçekleştiğini göstermektedir. Örneğin, bir binanın işletme ömrü boyunca bakım maliyeti, inşaat maliyetinden çok daha yüksektir. Bu nedenle BIM’in bu aşamada daha fazla fayda sağlayabileceği mantıklıdır. Örneğin MEP çalışmasıyla ilgili tüm bakım ve onarımları düşündüğünüzde, her bir kablonun ve borunun nerede olduğunu ve özelliklerinin ne olduğunu söyleyen akıllı bir modeliniz varsa, zamanlanmış bakım ve onarımları gerçekleştirirken çok fazla zaman ve para tasarrufu sağlayabilirsiniz.
BIM Bir 3D Modelden Çok Daha Fazlası!
Son olarak Belgeleme, raporlardan çizim yorumlamalarına, çizelgelere ve şartnamelere kadar her şeyi içerebilir. Genel olarak geometrik veya geometrik olmayan verilere uymayan herhangi bir doküman muhtemelen Belgelemenin bir parçası olacaktır. Bir BIM Modeli düşündüğünüzde, bunun 3D’de gördüğünüzden çok daha fazlası olduğunu unutmayın.
Kaynak: www.globalcad.co.uk/cobie-and-bim-data-what-are-they/
